Τα σημαντικά οφέλη από την προσεκτική και ορθολογική εφαρμογή ενός πακέτου πράσινων δράσεων αναδεικνύει η νέα επιστημονική έκθεση του WWF Ελλάς και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Πράσινα μέτρα: αξιολόγηση οφέλους/κόστους από την υλοποίηση σειράς δράσεων προώθησης των ανανεώσιμων πηγών (ΑΠΕ) και της εξοικονόμησης ενέργειας», που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Οι δράσεις που εξετάστηκαν αφορούν την διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2020, την ανάληψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα και την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των μεταφορών.Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης, η προώθηση των ΑΠΕ θα απαιτήσει επενδύσεις σχεδόν €11 δις έως το 2020, ενώ για κάθε ευρώ που επενδύεται στις ΑΠΕ παντός είδους προκύπτει πως θα παρουσιαστεί όφελος της τάξης των 2,4€.
Στον κτιριακό τομέα τα μέτρα που εξετάστηκαν θα απαιτήσουν επενδύσεις τουλάχιστον €15 δις, αλλά τα οφέλη θα είναι περισσότερα και θα ξεπεράσουν τα €17 δις. Αντίστοιχα, όπως προκύπτει από την έκθεση, η βελτίωση της απόδοσης των μεταφορών θα φέρει πολλαπλές ωφέλειες. Η αύξηση του μεριδίου των μέσων μαζικής μεταφοράς κατά 10% θα προσδώσει όφελος σχεδόν €1 δις, ενώ η κατάλληλη προώθηση της οικολογικής οδήγησης αναμένεται να προκαλέσει όφελος €1δις, τη στιγμή που το κόστος για την Πολιτεία θα είναι ελάχιστο.
Το μεγάλο πλεονέκτημα από την εφαρμογή μέτρων για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας αφορά κυρίως τις νέες θέσεις εργασίας που πρόκειται να δημιουργηθούν. Έτσι η προώθηση δράσεων εξοικονόμησης στα κτίρια αναμένεται να φέρει έως 215.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ η διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στο ενεργειακό μίγμα θα προσθέσει επιπλέον 30.000 νέες θέσεις. Βασική προϋπόθεση για τις ΑΠΕ θα αποτελέσει η δημιουργία εγχώριας βιομηχανίας παραγωγής εξοπλισμού (ανεμογεννήτριες, φ/β πλαίσια).
«Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει πως η λήψη πράσινων μέτρων μπορεί να αποτελέσει μια λύση ‘win-win’. Όμως, υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης, τα πράσινα μέτρα θα πρέπει να σχεδιαστούν με προσοχή και να υλοποιηθούν σε ένα εύλογο βάθος χρόνου, δίδοντας έμφαση στην υλοποίηση πρώτα των μέτρων που θα αποσβεσθούν γρήγορα και θα δημιουργήσουν πολλαπλές θέσεις απασχόλησης. Μόνο έτσι θα αγκαλιαστούν από την Ελληνική κοινωνία που πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση», δηλώνει ο Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και βασικός συντάκτης της έκθεσης.
Η έκθεση αξιολογεί επίσης τις δυνατότητες εκπόνησης ενός ολοκληρωμένου πράσινου πακέτου ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω του μεγάλου δημοσιονομικού ελλείμματος. Παρόλα αυτά, καθώς τα εξεταζόμενα μέτρα είναι αποδοτικά σε οικονομικούς όρους, αυτό που απαιτείται δεν είναι τόσο η διανομή πόρων από το κράτος, αλλά κυρίως η δημιουργία ενός στιβαρού και διαφανούς θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα αποτελέσει την βάση για την ανάληψη και υλοποίηση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό κυρίως τομέα. Οι συντάκτες της έκθεσης, όμως, κατανοούν πως με το πέρασμα του χρόνου θα απαιτηθεί η εντονότερη συμμετοχή της Πολιτείας στον επιμερισμό του κόστους των δράσεων ιδίως για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και της μεταφορές, μέσω παροχής κινήτρων και επιδοτήσεων. Για αυτό το σκοπό προτείνουν μια σειρά από τρόπους εύρεσης κεφαλαίων όπως η ένταξη ειδικών προνοιών στο νέο αναπτυξιακό νόμο, η αύξηση της εισφοράς της ΔΕΗ από 0,4% στο 4%, η αύξηση του ανταποδοτικού τέλους ΑΠΕ από 3% στο 4%, η αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος και η λήψη πόρων από το πράσινο ταμείο, όποτε συσταθεί.
«To ουσιαστικό ζητούμενο είναι ένας ορθολογικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας που θα διέπεται από πλήρη διαφάνεια και σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και θα φροντίσει να μεγιστοποιήσει τα κέρδη για τους πολίτες. Απαιτείται επίσης ένας αξιόπιστος ελεγκτικός μηχανισμός που θα αποτρέψει την είσοδο κερδοσκόπων στις ‘πράσινες δράσεις’. Θέλουμε να ελπίζουμε πως σε σύντομο χρονικό διάστημα η Πολιτεία θα προχωρήσει στον κατάλληλο προγραμματισμό των πράσινων δράσεων με ορθή τιμολόγηση, σωστή περιβαλλοντική αδειοδότηση και θεσμική θωράκιση», καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας, διευθυντής του WWF Ελλάς.